System detekcji gazów

Prawidłowo używane urządzenia z kategorii system detekcji gazów ratują życie, ostrzegając o niebezpiecznych stężeniach gazu, których nie można wykryć bez pomocy technicznej. Chronią również mienie i środowisko, a tym samym naszą przestrzeń życiową, ostrzegając przed palnymi i wybuchowymi mieszaninami, monitorując wymagane stężenie gazów w procesach produkcyjnych czy wykrywając nieszczelności w rurach i urządzeniach. Mierniki dostępne w kategorii system detekcji gazów mogą być wyposażony w alarmy optyczne, akustyczne lub wibracyjne lub w ich kombinację. Stacjonarne detektory gazu do monitorowania produkcji często mają również standardowe wyjścia sygnałowe lub przełączające. W przypadku przekroczenia lub nieosiągnięcia wartości granicznych, takie urządzenie ostrzegające może służyć do automatycznej regulacji w procesie produkcyjnym lub środków wentylacji.

Urządzenia służące do pomiaru gazu w przestrzeniach zagrożonych wybuchem podlegają następującym dyrektywom:

• Dyrektywa 2014/34/UE
... dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w obszarach zagrożonych wybuchem (dyrektywa ATEX)
• EN 60079-0 / IEC 60079-0 / VDE 0170-1 Obszary zagrożone wybuchem
– Część 0: Wyposażenie - Wymagania ogólne
• EN ISO 80079- 36 Strefy zagrożone wybuchem
Explosionsgefährdete Bereiche
- Część 36: Urządzenia nieelektryczne do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem - Zasady i wymagania

Dlatego przed wyborem detektorów gazu służących do pomiarów w strefach zagrożonych wybuchem należy zapoznać się z obowiązującymi przepisami i zasięgnąć porady kompetentnej osoby.

System detekcji gazów - urządzenia jednogazowe i wielogazowe
Jednym z najbardziej podstawowych wymagań przy poszukiwaniu detektora gazu jest gaz lub gazy, które mają być mierzone. W zależności od rodzaju zagrożenia związanego z monitorowanym gazem rozróżnia się detektory gazów toksycznych, gazów palnych lub szkodliwych dla klimatu węglowodorów fluorowanych, które są podsumowane pod nazwą F-gazy. Wiele detektorów gazu jest zaprojektowanych do wykrywania jednego określonego gazu. Na przykład, jeśli chcemy chronić strażaków lub osoby posiadające grzejniki gazowe lub kominki przed nadmiernym stężeniem tlenku węgla, używamy urządzenia ostrzegającego przed gazem przeznaczonych specjalnie do pomiaru tlenku węgla.

W sterowaniu procesami produkcji przemysłowej wskazane jest również wybranie urządzenia ostrzegającego o gazie specjalnie dla monitorowanego gazu procesowego - tj. indywidualnego urządzenia do pomiaru gazu, aby móc podjąć ukierunkowane środki zaradcze w przypadku odchyleń. Jeśli jednak chodzi o przebywanie w obszarach, w których może występować kilka potencjalnie niebezpiecznych gazów lub szukanie nieszczelności w instalacjach gazowych i obiegach chłodziwa, wówczas zalecane są detektory gazu, które mogą wykryć kilka gazów. Istnieją detektory gazu do ochrony osobistej, które mogą być wyposażone w maksymalnie cztery różne czujniki. Te detektory gazu dla kilku gazów są określane jako urządzenia wielogazowe. Za pomocą takiego ostrzegacza gazowego można ostrzec monterów, górników czy ratowników o niebezpiecznych stężeniach siarkowodoru, metanu, tlenku węgla i tlenu. Do monitorowania jakości powietrza w pomieszczeniach często stosuje się również detektor gazu, który może w sposób ciągły mierzyć i wyświetlać nie tylko zawartość dwutlenku węgla, ale także formaldehydu i lotnych związków organicznych lub inne dodatkowe wartości, takie jak temperatura, wilgotność czy zawartość cząstek stałych.

System detekcji gazów – urządzenie mobilne czy stacjonarne
W przypadku większości zastosowań stosunkowo łatwo jest określić, czy lepsze będzie urządzenie stacjonarne, czy przenośne. Stacjonarne detektory gazu dostępne w naszej kategorii system detekcji gazów są najczęściej stosowane w pomieszczeniach. Jeżeli jakość powietrza w pomieszczeniu ma być monitorowana za pomocą wskaźnika stężenia dwutlenku węgla w pomieszczeniach mieszkalnych ze stacjonarnym ostrzegaczem gazowym, do sygnalizacji mierzonych wartości dobrze nadają się ostrzegacze gazowe z wyświetlaczem sygnalizacyjnym. Te podświetlane na zielono, żółto lub czerwono lampki sygnalizacyjne lub wyświetlacze bardzo dobrze sprawdzają się w biurach, salach lekcyjnych. W przypadku pogorszenia się jakości powietrza w pomieszczeniu można wtedy przeprowadzić dodatkową wentylację w sposób celowy. Dla pomieszczeń, w których wentylacja dostosowana do potrzeb użytkownika jest niemożliwa lub niepożądana, stacjonarne alarmy gazowe z wyjściami analogowymi lub przełączającymi mogą automatycznie uruchamiać mechaniczne otwieranie okien i zwiększać szybkość wymiany powietrza w systemach wentylacyjnych. Alternatywnie osoby znajdujące się w strefie zagrożenia mogą być ostrzegane za pomocą podłączonych świateł sygnalizacyjnych lub alarmów akustycznych.

Dostępne w kategorii system detekcji gazów stacjonarne detektory gazu z interfejsami do innych urządzeń są również wykorzystywane do monitorowania i sterowania procesami przemysłowymi. Oprócz wyjść analogowych i przełączających, urządzenia stacjonarne mogą być również wyposażone w złącze RS485 lub USB.

Mobilne detektory gazów dostępne w kategorii system detekcji gazów z pamięcią danych pomiarowych często posiadają interfejs umożliwiający przesyłanie danych do komputera PC. Złącze USB w przenośnym urządzeniu ostrzegającym przed gazem może często służyć nie tylko do przesyłania danych, ale także do ładowania wewnętrznego akumulatora. Ponieważ mobilne detektory gazu są często wykorzystywane do ochrony ludzi w strefach niebezpiecznych, niektóre z nich posiadają specjalne funkcje. Jedna z tych specjalnych funkcji detektora gazu może na przykład rejestrować całkowitą ekspozycję użytkownika na działanie gazów podczas trwania zmiany. Dane te mogą posłużyć do oceny sumarycznych stężeń substancji niebezpiecznych, na które pracownik był narażony w danym dniu. Aby osoba podlegająca ochronie mogła skoncentrować się na swoim zadaniu i środowisku, urządzenia można przymocować do ubrania. Niektóre z przenośnych detektorów gazu dostępne w naszej sekcji system detekcji gazów są sprawdzane w specjalnych testach upadkowych, po to aby upewnić się, że działają niezawodnie nawet w trudnych warunkach pracy.

System detekcji gazów – zakres pomiarowy urządzeń
Zakres pomiarowy należy dobrać uwzględniając przeznaczenie, czyli w oparciu o cel pomiaru np. można wybrać urządzenie ostrzegające przed gazem dla dwutlenku węgla o zakresie pomiarowym do 500 ppm lub do 60 000 ppm. Podczas wyboru należy wziąć pod uwagę nie tylko górną wartość graniczną, ale także dolną wartość. Nie każdy detektor gazu może mierzyć od stężenia 0 ppm. Niektóre czujniki CO2 są zaprojektowane w taki sposób, że mogą mierzyć i wyświetlać wartości dopiero od 400 ppm – co w przybliżeniu odpowiada naturalnemu stężeniu dwutlenku węgla w powietrzu zewnętrznym. W przypadku wielu aplikacji to ograniczenie jest nieistotne. Jeśli jednak do specjalnych pomiarów wymagane są niższe wartości, należy zwrócić uwagę na wybór detektora gazu, który może rejestrować te wartości.

System detekcji gazów - dokładność pomiaru i wyświetlania
Wybierając dokładność pomiaru i wyświetlania dla detektora gazu również musimy znać jego cel przeznaczenia. W przypadku detektorów gazu do wykrywania nieszczelności, które reagują znacznie poniżej niebezpiecznych stężeń, często wystarczające są wyświetlacze bez wartości liczbowych. Obecność i intensywność wycieku gazu sygnalizowana jest optycznie za pomocą kilku pasków wyświetlacza lub diod LED, a także akustycznie i haptycznie. Wraz ze wzrostem stężenia gazu rośnie liczba kresek oraz częstotliwość sygnałów dźwiękowych i wibracji. W pomieszczeniach, gdy zmierzone wartości są zbyt wysokie, detektory gazu powinny mieć zarówno wyświetlacz wartości liczbowej, jak i wyraźnie rozpoznawalne przypisanie wartości - na przykład za pomocą systemu sygnalizacji świetlnej. W innych monitorowanych obszarach detektory gazu powinny mieć możliwość zapisywania zmierzonych danych w postaci wartości liczbowych, a po osiągnięciu wartości progowych sterować innymi urządzeniami za pośrednictwem interfejsów, które albo wentylują mechanicznie, albo alarmują. Urządzenie ostrzegające o gazie do ochrony osobistej lub do sterowania procesami przemysłowymi musi mieć możliwość regulacji z wystarczającą dokładnością do wartości krytycznych dla danego gazu.

System detekcji gazów - typy alarmów i progi alarmowe
Oprócz optycznego wyświetlania mierzonej wartości w postaci wartości liczbowej, detektory gazu mogą posiadać również dodatkowe alarmy optyczne, akustyczne lub dotykowe. Mobilne ostrzegacze gazowe do ochrony osobistej są często wyposażone we wszystkie trzy rodzaje alarmów.

System detekcji gazów - stopień ochrony IP urządzeń
W zależności od środowiska, w którym detektor gazu ma być używany, należy zwrócić uwagę na odpowiednią klasyfikację IP. Stopień ochrony IP wskazuje, w jakim stopniu urządzenie elektryczne jest odporne na działanie wody i wnikanie ciał obcych lub kurzu przez konstrukcję obudowy. Im wyższe cyfry klasyfikacji IP, tym lepiej detektor gazu jest chroniony przed tymi wpływami.