291,90 €
Prijzen zijn netto, exclusief BTW en verzendkosten
Condition Monitoring betekent toestandsbewaking. In de machine- en voertuigtechniek wordt bij Condition Monitoring het gedrag van machines van de besturingstechniek tot op componentniveau vastgelegd en geëvalueerd. Het doel hiervan is enerzijds om slijtageonderdelen pas te vervangen wanneer ze hun functionele grens hebben bereikt. Anderzijds worden bij Condition Monitoring ook componenten met veranderde eigenschappen, die niet door normale slijtage zijn veroorzaakt, tijdig gedetecteerd voordat ze problemen veroorzaken. Niet alleen in de machinebouw, maar ook voor andere installaties, zoals die voor energie- en watervoorziening en voor veiligheid kritische componenten in bouwwerken zoals bruggen, tunnels, torens en wolkenkrabbers, biedt Condition Monitoring veel voordelen.
Productie-installaties, installaties voor energieomzetting en -opwekking, voertuigen, transporttechniek en vele andere belangrijke installaties en apparaten worden regelmatig onderhouden om uitval te voorkomen. Vaak worden in het kader van gepland onderhoud componenten of bedrijfsstoffen uit voorzorg na vastgestelde tijdsintervallen of na een bepaalde looptijd vervangen, om ervoor te zorgen dat de installatie niet uitvalt door slijtage van deze onderdelen. 
Sommige componenten of bedrijfsstoffen verouderen vanwege hun samenstelling onafhankelijk van de belasting, terwijl dit bij andere sterk afhankelijk is van de bedrijfsduur en eventuele verontreinigingen of andere extra belastingen. Als de vervanging van kritische machineonderdelen niet op vaste intervallen, maar met behulp van Condition Monitoring pas bij het bereiken van de maximale gebruiksduur wordt uitgevoerd, kunnen enorme kostenbesparingen worden gerealiseerd. Er moeten echter wel duidelijke criteria worden gedefinieerd voor de betreffende componenten, en deze moeten regelmatig worden gecontroleerd. Waarden zoals temperatuur, slijtage, uitwijking of vervuilingsgraad kunnen continu worden vastgelegd en conclusies kunnen worden getrokken over de verdere ontwikkeling. Bovendien moet de snelle beschikbaarheid van het vervangende onderdeel of de bedrijfsstof en de snelle vervanging worden gegarandeerd. Kan het onderhoud ondanks de behoefte niet onmiddellijk worden uitgevoerd, dan bestaat in sommige gevallen de mogelijkheid om de belasting van de installatie om veiligheidsredenen te verminderen.
Investeringen in apparatuur voor Condition Monitoring helpen om dreigende storingen in installaties vroegtijdig te herkennen en productieverlies te voorkomen. De extra uitgaven voor de invoering van Condition Monitoring staan tegenover lagere kosten voor onderhoudspersoneel, reserveonderdelen en stilstand van installaties. Onderdelen waarvan de huidige toestand gevaarlijke situaties en economische schade kan veroorzaken, worden snel gedetecteerd, zodat tijdig tegenmaatregelen kunnen worden genomen. Condition Monitoring leidt ook tot hogere productiekwaliteit en planningszekerheid, omdat de bewaking ook helpt om onaanvaardbare fabricagetoleranties te voorkomen.
Condition Monitoring en Predictive Maintenance - Toestandsbewaking en Voorspellend Onderhoud
Bij Condition Monitoring worden typische meetwaarden die informatie geven over de toestand van componenten verzameld. Deze omvatten bijvoorbeeld temperatuur, vulniveau, druk, stroomsnelheid, trillingen, vibraties, toerental, frequentie, geluidsniveau. Voor toestandsbewaking kunnen systemen of afzonderlijke apparaten worden gebruikt die in staat zijn om alarmen te activeren wanneer vooraf ingestelde grenswaarden worden bereikt. Hierdoor kan ook bij installaties die niet continu door bedienend personeel worden bewaakt, tijdig worden ingegrepen. Storingen, langere stilstandtijden en daarmee gepaard gaande vervolgschade kunnen met Condition Monitoring grotendeels worden vermeden, ondanks een langere gebruiksduur van slijtageonderdelen en bedrijfsstoffen.
Als het tijdstip en de omvang van het onderhoud worden bepaald op basis van de actuele toestand van de onderdelen zoals vastgelegd door Condition Monitoring, wordt dit voorspellend onderhoud - Predictive Maintenance - genoemd. Voorspellend onderhoud is meestal voordeliger dan preventief onderhoud na vaste intervallen of operationeel onderhoud na schade, omdat onderdelen en bedrijfsstoffen weliswaar langer worden gebruikt, maar niet tot het moment van functioneel falen.
Moderne sensoren kunnen al minimale veranderingen in temperaturen, trillingen, geluids- of ultrasoonniveaus of in de samenstelling van koel- of smeermiddelen meten. Deze gegevens worden vaak al in de aangesloten apparaten vergeleken met specifieke specificaties. Voor voorspellend onderhoud worden alle meetgegevens van Condition Monitoring opgeslagen en geëvalueerd om het optimale moment voor vervangingsmaatregelen te vinden.
Voor Condition Monitoring kunnen zowel mobiele als vast geïnstalleerde sensoren worden gebruikt. Meerkanalenapparaten kunnen tegelijkertijd de signalen van sensoren op verschillende meetpunten registreren. De evaluatie van de geregistreerde meetwaarden kan meestal zeer comfortabel worden uitgevoerd met speciale software op een pc of de gegevens worden overgebracht naar reeds bestaande software. De op de pc duidelijk weergegeven trillingsanalyse toont bijvoorbeeld vroegtijdig de kleinste onregelmatigheden van aandrijfelementen zoals motoren en tandwielen en bij rollagers. De machine kan onmiddellijk of bij de volgende geschikte gelegenheid worden stilgelegd om de oorzaak van de storing te onderzoeken en te verhelpen voordat er schade optreedt. Naast trillingsdiagnose en temperatuurbewaking omvat Condition Monitoring ook geluidsniveaumetingen, stroomsnelheidsmetingen en inspecties met endoscoopcamera's.
Condition Monitoring in geautomatiseerde productie
Ook het Fraunhofer Instituut voor Betrouwbaarheid en Micro-integratie IZM houdt zich bezig met Condition Monitoring-systemen. In het project EcoMoS onder de grote paraplu van "Industrie 4.0" worden goedkope kleine sensorknopen verbonden tot energie-autonome draadloze communicatienetwerken. 
Het systeem moet reikwijdten tot 100 m dekken en ook betrouwbaar functioneren bij hitte, vocht, vuil, hoogspanning, schokken en rotaties. De in het project gebruikte kleine, onderhoudsvrije draadloze sensoren maken dataverzameling mogelijk, zelfs op moeilijk toegankelijke plaatsen. Draadloze gegevensoverdracht vereenvoudigt de installatie van sensoren en tijdens de werking van de bewaakte installatie hoeft er niet op de beveiliging van aansluitkabels te worden gelet. De onderling verbonden sensoren in het project worden getest onder reële omstandigheden in een papierfabriek. De meetgegevens van Condition Monitoring moeten niet alleen worden gebruikt voor voorspellend onderhoud, maar ook bijdragen tot een beter begrip van de bewaakte installaties.
Efficiënt werken wordt niet alleen van mensen verlangd, ook productie-installaties in de industrie moeten zodanig worden onderhouden dat uitval door defecte onderdelen zo goed als nooit voorkomt. Maar dat maakt het juist zo moeilijk. Condition Monitoring probeert het gedrag van machines van de besturingstechniek tot op componentniveau te voorspellen. Het gaat erom vervangingsonderdelen pas te vervangen vlak voordat ze niet meer functioneren, en niet na een bepaalde tijdspanne of een bepaald aantal stuks.
Onderdelen die worden vervangen, kunnen nog lange tijd intact blijven. Het is belangrijk om de toestand van productiemachines in alle gebieden te kennen, mogelijke storingsbronnen vroegtijdig vast te stellen, zodat onderhoudswerkzaamheden tijdig kunnen worden gepland. Als kritische machine-elementen tot hun maximale gebruik worden ingezet, kunnen aanzienlijke kostenbesparingen worden gerealiseerd met Condition Monitoring.
Bij Condition Monitoring van machines en installaties worden kritische gebieden continu of op vastgestelde tijdsintervallen gecontroleerd. De controles kunnen worden onderverdeeld in visuele inspecties en metingen. Visuele inspecties kunnen bijvoorbeeld vervuiling, verkleuring, ongelijkmatige slijtage, verdiepingen, breuken en scheuren detecteren. Metingen maken een geautomatiseerde vergelijking met streefwaarden mogelijk. Te hoge of te lage meetwaarden van bepaalde fysieke grootheden wijzen vaak direct op defecten aan onderdelen van installaties of machinecomponenten.
Bij Condition Monitoring worden de volgende grootheden gemeten:
Veel metingen bij Condition Monitoring worden uitgevoerd tijdens de werking van de machine. Andere metingen, die niet mogelijk zijn bij een draaiende machine, worden uitgevoerd tijdens geplande stilstand. Voor proceskritische machines worden al tijdens de planning zoveel mogelijk uitgebreide controlemogelijkheden overwogen. Dit omvat bijvoorbeeld de standaardplanning van behuizingsopeningen voor mobiele meetapparatuur en geïntegreerde sensoren. Hierdoor is het mogelijk om ook op moeilijk bereikbare plaatsen controles uit te voeren zonder onderdelen te demonteren.
Onder de apparaten waarmee de mogelijkheden van visuele inspecties aanzienlijk kunnen worden uitgebreid, bevinden zich endoscopen, stroboscopen, slowmotion-camera's en microscopen. Voor deze typen apparaten is er een grote selectie van modellen met verschillende specificaties en extra functies. Veel hiervan zijn goed geschikt voor Condition Monitoring. Waar mogelijk, is het over het algemeen aan te raden om apparaten te kiezen waarmee beelden ook kunnen worden opgeslagen en gedeeld. Dit vergemakkelijkt de evaluatie en de vergelijking met eerdere opnames.
Bij endoscopen moet, naast de beeldkwaliteit en beeldgrootte, onder andere worden gelet op de cameragrootte, de bestuurbaarheid van de camera en de lengte en flexibiliteit van de cameraslang. Sommige modellen laten het aansluiten van verschillende cameraslangen toe. Dit vergroot de gebruiksmogelijkheden van de endoscoop aanzienlijk. Afhankelijk van de taak kan het zinvol zijn om niet alleen foto's, maar ook video's op te nemen en van commentaar te voorzien.
Stroboscopen maken het mogelijk om onregelmatigheden in snelle bewegingen waar te nemen. Ze maken het gecontroleerde object slechts korte tijd zichtbaar door middel van lichtflitsen. Een verandering van positie valt veel meer op door de in regelmatige intervallen gegenereerde enkelvoudige beelden. Het tijdsinterval van de lichtflitsen kan worden aangepast totdat afwijkingen het beste zichtbaar zijn. Sommige stroboscopen bieden ook de mogelijkheid om het tempo van de lichtflitsen via een triggeraansluiting aan te passen aan dat van de onderzochte machine of installatie.
Bij veel machines en installaties worden, naast visuele inspecties, ook metingen uitgevoerd om de huidige toestand te beoordelen. Deze metingen kunnen als eenmalige metingen op vastgestelde intervallen of als continue metingen voor permanente bewaking worden uitgevoerd.
Bij parameters die permanent worden bewaakt, is het mogelijk om automatisch bij te sturen bij te grote afwijkingen. Meetapparatuur met analoge of schakelsignalen kan bij overschrijding of onderschrijding van grenswaarden processen in gang zetten om de parameter weer aan te passen. 
Waar continue bewaking niet mogelijk of te duur is, worden eenmalige metingen met mobiele apparaten uitgevoerd. Voor de documentatie en evaluatie van de gegevens moeten alle meetwaarden met aanvullende informatie worden opgeslagen. Dit helpt bij het oplossen van onregelmatigheden en bij het optimaliseren van onderhoudsprocessen.
Trillingsmetingen en trillingsanalyse bij Condition Monitoring
Doorgaans worden machinedelen tijdens het bedrijf door impulsen of bewegingen aan het trillen gebracht. Monitoring en evaluatie van deze trillingen geven inzicht in de toestand van belaste onderdelen. Als de trillingswaarden meer afwijken dan toelaatbaar, moet de oorzaak zeker worden onderzocht om schade en uitval te voorkomen.
Ultrasoonmetingen voor toestandsbewaking
Met behulp van ultrasoonmeters kunnen bij Condition Monitoring ook kleine lekkages in leidingsystemen voor perslucht of koelmiddel worden opgespoord. Ook is het mogelijk om met speciale ultrasone apparaten materiaalfouten in de structuur van zwaar belaste onderdelen zichtbaar te maken.
Temperatuurmetingen bij Condition Monitoring
Vaak is een ongewoon hoge temperatuur aan machinedelen een teken van storingen. Door temperatuurmonitoring kan bijvoorbeeld gebrekkige koeling van motoren en verhoogde wrijving door ontbrekende smering, vervuiling of verkeerde uitlijning van onderdelen betrouwbaar en vroegtijdig worden opgespoord. Het gebruik van vast gemonteerde temperatuursensoren en mobiele temperatuurmeters is wijdverspreid in Condition Monitoring. Ook warmtebeeldcamera's worden steeds meer gebruikt voor toestandsbewaking.
